Μείωση μισθών= Έξοδος από την κρίση;

Ένα από τα μέτρα που λαμβάνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι η μείωση των εισοδημάτων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Οι μειώσεις που απαιτεί το Δ.Ν.Τ. στον δημόσιο τομέα δικαιολογούνται, καθώς κάτι τέτοιο θα σημάνει μείωση των δαπανών του κράτους. Γιατί όμως καθίσταται απαραίτητη η μείωση των μισθών και στον ιδιωτικό τομέα;

Όπως είναι γνωστό, η χώρα μας είναι από τις λιγότερο ανταγωνιστικές χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα, λοιπόν, με την λογική του Δ.Ν.Τ. η εσωτερική υποτίμηση (η οποία θα προέλθει από τις μειώσεις εισοδημάτων) θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας, καθώς τα ελληνικά προϊόντα θα παράγονται με μικρότερο κόστος εν συγκρίσει με παρόμοια αγαθά άλλων χωρών. Το γεγονός αυτό θα αυξήσει τις εξαγωγές της χώρας μας, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα έσοδα του κράτους. Είναι όμως αυτή η στρατηγική σωστή;

Έστω λοιπόν ότι το Δ.Ν.Τ. αποφασίζει περικοπές των εισοδημάτων κατά 10%. Αυτό, σύμφωνα πάντα με την λογική του Ταμείου, θα έχει ως αποτέλεσμα την αυτόματη μείωση και των τιμών κατά 10%. Με λίγα λόγια ο έλληνας καταναλωτής δεν χάνει την αγοραστική του δύναμη, καθώς μπορεί να έχει κατά 10% λιγότερα χρήματα στην τσέπη του, αλλά και οι τιμές των αγαθών τα οποία αγοράζει είναι επίσης κατά 10% μειωμένες. Τα προϊόντα μας όμως γίνονται κατά 10% ανταγωνιστικότερα σε σχέση με τα ξένα προϊόντα, καθώς προσφέρονται σε χαμηλότερη τιμή, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται και ο τουρισμός. Ισχύει όμως στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο;

Πρώτα από όλα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η μείωση του κόστους και η μείωση των τιμών δεν γίνεται ταυτόχρονα. Για παράδειγμα, ας πάρουμε μία επιχείρηση η οποία θέλει να διανείμει τα προϊόντα της το μήνα Μάρτιο και έχει αρχίσει την παραγωγή των εν λόγω προϊόντων τον μήνα Ιανουάριο (για την παραγωγή των προϊόντων απαιτούνται δύο μήνες, μέχρι να κατασκευαστούν). Τον Ιανουάριο λοιπόν η επιχείρηση έχει καταβάλει κανονικά μισθούς, ενοίκια κ.τ.λ. Αν οι τιμές πέσουν τον Φλεβάρη, τότε αυτά που θα εισπράξει η εταιρία από την πώληση των αγαθών της τον Μάρτιο, θα είναι μειωμένα, γεγονός το οποίο πλήττει τα συμφέροντα της επιχείρησης. Εν ολίγοις, ενώ το κόστος της επιχείρησης έμεινε σταθερό, καθώς έχουν προπληρωθεί τον Γενάρη τα έσοδά της και συνεπώς τα κέρδη της έχουν μειωθεί τον Μάρτιο, όταν πωλούνται τα προϊόντα, πράγμα το οποίο οδηγεί την επιχείρηση να καταγράψει μειωμένα κέρδη ή ακόμα και  ζημίες. Με αυτό τον τρόπο λοιπόν η ύφεση που μαστίζει την χώρα μας διογκώνεται, οι επιχειρήσεις φεύγουν και αποθαρρύνεται η διάθεση για επενδύσεις.

Το παραπάνω σενάριο μπορεί να γίνει ακόμα πιο εφιαλτικό, αν σκεφτούμε ότι από αυτόν τον μειωμένο τζίρο της επιχείρησης ο ιδιοκτήτης έχει να αποπληρώσει και δάνεια τα οποία έλαβε πριν από χρόνια προκειμένου να ανοίξει την επιχείρησή του. Έτσι όλο και περισσότεροι επιχειρηματίες που έχουν δανειστεί καθίστανται επισφαλείς ως προς τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες, γεγονός το οποίο δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα και στον τραπεζικό τομέα, καθώς οι τράπεζες δεν εισπράττουν τα απαιτούμενα από τα δάνεια που παραχώρησαν.  

Ακόμα, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι χαρακτηριστικό της ύφεσης, η οποία μαστίζει τα τελευταία χρόνια την χώρα μας, είναι το γεγονός ότι ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις βάζουν  <<λουκέτο>>. Αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι, αν παλαιότερα υπήρχαν 20 επιχειρήσεις οι οποίες παρήγαγαν ένα συγκεκριμένο προϊόν, τώρα λειτουργούν οι 10 και αύριο οι 5. Έτσι διαπιστώνουμε ότι οι επιχειρήσεις που κατόρθωσαν να επιβιώσουν αποκτούν δυνάμεις ολιγοπωλίου ή ακόμα και μονοπωλίου επί της τιμής των προϊόντων που πουλούν. Μπορεί δηλαδή ο αριθμός των καταναλωτών του συγκεκριμένου προϊόντος να έχει μειωθεί, για παράδειγμα κατά 20%, αλλά οι εναπομείναντες καταναλωτές αγοράζουν προϊόντα μόνο από τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις που απέμειναν. Συνεπώς οι εν λόγω επιχειρήσεις μπορούν να καθορίσουν όπως θέλουν αυτές την τιμή του προϊόντος, καθώς δεν υπάρχει κάποια άλλη εταιρία η οποία να παράγει το συγκεκριμένο προϊόν. Έτσι και σε αυτήν την περίπτωση οι τιμές μειώνονται πολύ πιο αργά από τα εισοδήματα των καταναλωτών. Βέβαια είναι θέμα χρόνου να πληγούν και οι εναπομείνασες επιχειρήσεις, οι οποίες αναγκάζονται να προχωρήσουν σε απολύσεις και -σε βάθος χρόνου- να στείλουν τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό.

Καθίσταται λοιπόν προφανές ότι η μείωση των συντάξεων και των μισθών δεν συνοδεύεται από μία ταυτόχρονη μείωση των τιμών και ότι το διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι την ισόποση μείωση τιμών (αν γίνει ποτέ ισόποση) μπορεί να είναι καταστροφικό τόσο για τους μισθωτούς και συνταξιούχους όσο και για τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες.

Ευχαριστούμε θερμά για ακόμη μια φορά τον jor kar για το κατατοπιστικότατο άρθρο που μας έκανε την τιμή να μας χαρίσει.